Zmiany z zakresu BHP w 2019 r. – zwolnienie z prowadzenia szkoleń okresowych BHP dla pracowników administracyjno-biurowych w niektórych branżach.
Ustawodawca od 2019 wprowadził dwie zmiany w kodeksie pracy dot. działań związanych z BHP.
Jedną ze zmian jest wykluczenie z obowiązku poddawania się szkoleniom okresowym pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych, którzy wykonują swoja prace w zakładach, dla których ustalono nie wyższą niż trzecią kategorie ryzyka. (Kategorie ryzyka danej grupy działalności określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i skutków (Dz.U. z 2018 r. poz. 502).). – rozporządzenie wydawane cyklicznie. Powyższe zmiany zostały wprowadzone poprzez dodanie do kodeksu pracy dwóch nowych paragrafów ich treść poniżej;
- 22. Szkolenie okresowe pracownika, o którym mowa w § 2, nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, chyba że z oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1, wynika, że jest to konieczne.§ 23. W przypadku gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajdzie się w grupie działalności, dla której zostanie ustalona wyższa niż trzecia kategoria ryzyka
w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pracodawca jest obowiązany przeprowadzić szkolenie okresowe pracownika, o którym mowa w § 22, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia ustalenia wyższej kategorii ryzyka.§ 24. Przepis § 23 stosuje się odpowiednio, gdy z dokonanej oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1, wynika, że przeprowadzenie szkolenia okresowego pracownika, o którym mowa w § 22, stało się konieczne. Szkolenie okresowe przeprowadza się w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia dokonania oceny ryzyka.”;
Szkoleń okresowych dla pracowników administracyjno-biurowych nie musimy prowadzić jeśli:
- przewarzająca działalność firmy, w której pracują jest sklasyfikowana jako nie wyższa niż trzecia kategoria ryzyka
- w dokumencie oceny ryzyka dla stanowiska pracy nie ma jasnej informacji, iż szkolenie musi być prowadzone
Szkolenia okresowe dla pracowników administracyjno-biurowych musimy prowadzić jeśli;
- działalność firmy została sklasyfikowana jako czwarta lub wyższa kategoria ryzyka
- firma na przestrzeni swojej działalności zmieni specyfikę działania na związaną z branżą sklasyfikowaną w czwartej kategorii ryzyka lub wyższej. Od momentu powzięcia takiej informacji ustawodawca daje czas 6 m na zorganizowanie szkolenia okresowego.
Działalności które zgodnie z Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 marca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. 2018 poz. 502) zostały sklasyfikowane do nie wyższej niż trzecia kategorii ryzyka.
Załącznik 1. [GRUPY DZIAŁALNOŚCI, KATEGORIE RYZYKA I STOPY PROCENTOWE SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE WYPADKOWE DLA GRUP DZIAŁALNOŚCI]
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 marca 2018 r. (poz. 502)
Lp. | Grupy działalności | Kod PKD* | Kategorie ryzyka | Stopy procentowe składki (%) |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
46 | Transport lotniczy | H-51 | 2 | 0,67 |
49 | Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi | I | 2 | 0,67 |
50 | Informacja i komunikacja | J | 2 | 0,67 |
51 | Działalność finansowa i ubezpieczeniowa | K | 2 | 0,67 |
52 | Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości | L | 2 | 0,67 |
53 | Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna | M | 2 | 0,67 |
56 | Działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane | N-79 | 2 | 0,67 |
59 | Działalność związana z administracyjną obsługą biura i pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej | N-82 | 2 | 0,67 |
64 | Pozostała działalność usługowa, gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby | S,T | 2 | 0,67 |
13 | Produkcja odzieży | C-14 | 3 | 0,93 |
14 | Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych | C-15 | 3 | 0,93 |
17 | Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji | C-18 | 3 | 0,93 |
25 | Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych | C-26 | 3 | 0,93 |
41 | Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych | G-45 | 3 | 0,93 |
42 | Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi | G-46 | 3 | 0,93 |
43 | Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi | G-47 | 3 | 0,93 |
57 | Działalność detektywistyczna i ochroniarska | N-80 | 3 | 0,93 |
60 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, organizacje i zespoły eksterytorialne | O,U | 3 | 0,93 |
61 | Edukacja | P | 3 | 0,93 |
63 | Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją | R | 3 | 0,93 |
Wnioski praktyczne:
Wprowadzone zmiany są w moim przekonaniu dobre i zasadne. Do zaprzestania szkoleń okresowych na stanowiskach administracyjno-biurowych konieczne jest łączne:
- wykazaniem się przewarzającą działalnością w grupie ryzyka sklasyfikowanej nie wyższej niż trzecia
- brakiem stwierdzenia w opracowanym dokumencie oceny ryzyka na stanowisku pracy, iż szkolenie okresowe jest wymagane
- brakiem zmiany działalności bądź przeważającej działalność na taką z wyższą kategorią ryzyka. Konieczność monitorowania w/w co najmniej w okresie jednorocznym
Wnioski praktyczne w realizacji:
Ad. 1. Zmiana w takich branżach jak np.; Działalność finansowa i ubezpieczeniowa, Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji, Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi.
Ad. 2. Zalecam przejrzenie dokumentacji oceny ryzyka czy dla np. stanowiska recepcjonistki w hotelu nie zostały zapisane zagrożenia powodujące sklasyfikowanie w ocenie ryzyka stanowiska w grupie np. Średniego bądź Dużego (zgodnie z PN – N 18002). Organ podczas kontroli może wskazać, iż przewarzająca działalność przedsiębiorstwa jest sklasyfikowana w grupie ryzyka niższej niż trzecia natomiast z dokumentu oceny ryzyka stanowiska pracy może wynikać, że ryzyko jest duże. Przedsiębiorca ma obowiązek ochrony życia i zdrowia ludzkiego zagrożonych w procesie pracy, zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki osobom świadczącym pracę. Podczas kontroli PIP może okazać się, że przedsiębiorca nie dopełnił tego obowiązku ponieważ mimo przesłanek wynikających z dokumentu oceny ryzyka zaniechał szkolenia okresowego dla pracowników administracyjno-biurowych. Często zdarza się tak, że w firmach funkcjonują karty oceny ryzyka podobne do siebie dla wszystkich stanowisk pracy. Jeśli opisywana zmiana w prawie spowoduje bardziej indywidualne prowadzenie procesu oceny ryzyka będzie ona z korzyścią dla pracowników.
Ad.3. Przewarzająca działalność podążając za szerokimi komentarzami dotyczącymi Ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Dla przedsiębiorstw wykonujących więcej niż jedna działalność a które ukryte są pod innymi kodami PKD – postępowanie;
- należy zidentyfikować sekcję, która posiada najwyższy udział wskaźnika (np. wartości dodanej1),
- w ramach wybranej sekcji należy zidentyfikować dział, który posiada najwyższy udział wskaźnika w ramach tej sekcji,
- w ramach wybranego działu należy zidentyfikować grupę, która posiada najwyższy udział wskaźnika w ramach tego działu,
- w ramach wybranej grupy należy zidentyfikować klasę, która posiada najwyższy udział wskaźnika w ramach tej grupy,
- w ramach wybranej klasy należy zidentyfikować podklasę, która posiada najwyższy udział wskaźnika w ramach tej klas
1) W ekonomii przez wartość dodaną rozumieć należy przyrost wartości dóbr w wyniku procesu produkcji (E. Kubiak, H. Nakonieczna – Kisiel 1999, s. 43) lub różnica pomiędzy utargiem przedsiębiorstwa, a kosztami zakupów materiałów i usług od innych firm, zatem jest to różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży, a kosztem pozyskania koniecznych nakładów; różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży, a kosztem nabycia dóbr i usług od innych firm (R. Barro 1997 s. 59).
Przypisy:
Przeważająca działalność gospodarcza, a zakaz handlu w niedzielę utworzone przez Adwokat Paweł Stachurski Mar 28, 2018 http://adwokaci-sg.pl/2018/03/28/przewazajaca-dzialalnosc-gospodarcza-a-zakaz-handlu-w-niedziele/
https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/19512/ocr%2009.pdf,
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 marca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne
z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków Dziennik Ustaw 2018 poz. 502